ساخت یک رزومه حرفه‌ای از صفر مطلق تا صد!
فرض کنید می‌خواهید برای اولین کار خود، درخواست بدهید. به قسمتی از فرم درخواست می‌رسید که نوشته شده «رزومه‌تان را اینجا بارگذاری کنید» یا «رزومه‌تان را از طریق ایمیل بفرستید»؛ خب حالا می‌خواهید چه کنید؟!
احتمالا سوالاتی مانند اینها در ذهن شما می‌گذرد: رزومه دقیقاً چیست؟ چگونه رزومه بسازم؟ چه اطلاعاتی درون آن بنویسم؟ چند صفحه باید بنویسم؟ چگونه درمورد تجربیاتم بگویم؟ اگر تا به حال کار «واقعی» نداشتم، چه کنم؟
ترس برتان ندارد. تقریباً هر شخصی که تا به حال رزومه ارسال کرده، در برخی موارد نوشتن رزومه برایش سخت بوده و سوالاتی شبیه سوالات شما را در سر داشته است.
با استفاده از چند دستورالعمل ساده و دانستن چند نکته درباره اینکه چه اطلاعاتی را چگونه باید بنویسید، به‌خوبی می‌توانید اولین رزومه کاری خود را بنویسید.
رزومه چیست؟
رزومه داستان منحصربه‌فرد شماست. رزومه، مجموعه‌ای از تجربیات، مهارت‌ها و تحصیلات شما بوده که فرصت شناخت و قضاوت اولیه در مورد توانایی‌ها و تجربه‌های شما را به دیگران می‌دهد. وقتی به دنبال کار هستید، رزومه اولین نقطه ارتباط شما و شرکتی‌ست که قرار است با آن کار کنید و اولین تأثیری‌ست که روی کارفرما می‌گذارید و مشخص می‌کند که آیا به مرحلۀ بعد (که معمولا مصاحبه است) می‌روید یا نه؛ پس آنقدر ارزش دارد که وقت بگذارید و مطمئن شوید که عالی تهیه شده است.
رزومه، داستان شما را به طور قابل‌فهم می‌گوید و باعث می‌شود که توجه خواننده به آن جلب شود و با خود فکر کند «آره، من می‌تونم این شخص رو تو این جایگاه شغلی ببینم و می‌خوام بیشتر با او آشنا بشم».
چه چیزهایی را باید در رزومه نوشت؟
درحالی‌که محتوای رزومه براساس تجربیات، مهارت‌ها، سابقه و تحصیلات شما متفاوت است، اما اکثر رزومه‌ها دارای قسمت‌های یکسانی هستند و معمولا از چند بخش اصلی تشکیل می‌شوند:
۱. نام و اطلاعات تماس،
۲. تجربه‌های کاری،
۳. سوابق تحصیلی،
۴. مهارت‌ها و توانایی‌ها،
۵. دستاوردها و افتخارات و فعالیت‌های جانبی.
تقسیم اطلاعات طبق این دسته‌بندی، به خواننده رزومه کمک می‌کند تا به بهترین نحو به توانایی‌های شما بر اساس نیازهای سازمان‌شان، دسترسی داشته باشند.
در این مطلب، توضیحاتی درباره این بخش‌ها آورده‌ایم که به شما در سامان‌دهی رزومه‌تان کمک می‌کند.
گام ۱، نام و اطلاعات تماس
بالای هر رزومه باید نام کامل و در دسترس‌ترین اطلاعات تماس شما (از جمله شماره تماس، آدرس ایمیل و آدرس محل سکونت) برای ارتباط استخدام‌کننده با شما، واضح نوشته شود.
شماره تماس‌تان باید شماره‌ای باشد که خودتان پاسخ می‌دهید و در دسترس است.
آدرس ایمیل‌تان باید ساده و حرفه‌ای باشد. ترکیبی از نام و نام خانوادگی‌تان، ایمیل مناسبی خواهد بود. اگر هم درمورد پیدا کردن ایمیلی با ترکیب این دو به مشکل برخوردید، می‌توانید از اعداد استفاده کنید.
نمونه آدرس ایمیل نامناسب:
Sskl23@gmail.com
Coolguy345@yahoo.com
بهتر است ایمیل‌تان را زودبه‌زود چک کنید که اگر پیامی از کارفرماهای احتمالی‌تان آمد، سریع‌تر به آن جواب دهید.
برای قسمت آدرس، شهر و محله کافی است و آدرس دقیق و پلاک و طبقه لازم نیست. (اگر برای یک کشور دیگر رزومه ارسال می‌کنید لازم است کشوری را که در آن زندگی می‌کنید، بنویسید.)
علاوه بر اینها، بر اساس تجربه‌‌تان و مشاغلی که متقاضی آن هستید و اطلاعاتی که می‌خواهید به اشتراک بگذارید، می‌توانید از پروفایل لینکدین (LinkedIn)، گیت‌هاب (GitHub)، وبسایت شخصی و…، برای نشان دادن تجربه‌ها یا نمونه‌کارهای‌تان استفاده کنید.
گام ۲، تجربه‌های کاری
چه تجربه‌هایی را بنویسیم؟
تجربه‌های شما، قسمت عمده رزومه‌تان را تشکیل می‌دهد. در اکثر رزومه‌ها این قسمت مربوط می‌شود به شغل‌هایی که در گذشته داشته‌اید. پس اگر این شغل اولین کار واقعی شماست، ممکن است درمورد اینکه چه چیزی بنویسید، نگران باشید.
اما شغل تنها چیزی نیست که جزو تجربه حساب می‌شود. هدف رزومه این است که ارزش، دیدگاه و مهارت‌های خاصی شما را نشان دهد؛ صرف نظر از اینکه برای آن پول گرفته‌اید یا آن را به عنوان بخشی از سازمان به طور رسمی انجام داده‌اید.
برای نوشتن اولین رزومه کاری خود، اگر از قبل شغلی داشتید (حتی اگر شغل‌های غیرمرتبط با این کار یا کارهای کم‌درآمد و غیررسمی بودند مانند پرستاری از بچه یا کار فروش در مغازه خانوادگی)، حتما آن را بنویسید.
در این بخش همچنین می‌توانید کارهای داوطلبانه‌ای که در گروه‌ها و انجمن‌های مدرسه و دانشگاه انجام داده‌اید، کارآموزی‌ها، پروژه‌ها یا فعالیت‌های مهم کلاسی و هر پروژه خاص مرتبط با شغل موردنظرتان را بیاورید.
برای مثال اگر شما برای مسئولیت برنامه‌ریزی رویدادهای جمع‌آوری مالی برای مؤسسات عام‌المنفعه، داوطلب شدید و شغل مورد نظر شما شامل مدیریت زمان و هماهنگی جلسات نیز می‌شود، آن کار داوطلبانه را در رزومه خود بیاورید.
یا اگر دعوت‌نامه‌های دوستان و فامیل را با نرم‌افزار خاصی (مثل InDesign) طراحی کرده‌اید و در این شغل جدید، طراحی گرافیکی و برنامه طراحی یک مزیت محسوب می‌شود، پس حتما آن را در این بخش بنویسید.
اگر هنوز هم تجربه‌ای به ذهن‌تان نمی‌رسد، به گروه‌های دانشجویی و فعالیت‌هایی که در آنها شرکت کرده‌اید، فکر کنید. آنها احتمالاً علاوه بر مهارت‌های لازم برای شرکت، به مهارت‌هایی مانند سازمان‌دهی، مدیریت زمان و ارتباطات نیز نیاز دارند و اینها تجربیاتی است که می‌توانید در رزومه خود بنویسید.
اگر انواع مختلفی از تجربیات را برای گفتن دارید، آن را در بخش‌های مختلفی بنویسید. می‌توانید عنوان آنها را «تجربه کاری»، «تجربه داوطلبانه»، «تجربه مرتبط» یا موضوعی مانند «تجربه خدمات مشتریان» یا «برنامه‌ریزی رویداد و برنامه‌ها» بگذارید.
این تجربه‌ها را چگونه بنویسیم؟
تا اینجا درباره اینکه چه تجربه‌هایی را در رزومه‌تان بنویسید، صحبت کردیم. حالا بیایید درمورد چگونه نوشتن آن صحبت کنیم.
برای هر تجربه کاری شما باید عنوان شغلی، نام سازمان و زمانی که در آن موقعیت کار کردید، بنویسید (اگر هنوز شاغل هستید بنویسید “اکنون”).
اگر تجربه کاری شما در شهری به غیر از شهر شغل موردنظرتان است، نام شهر آن را نیز بنویسید.
در زیر مشخصات کلی شغل، باید کاری که انجام دادید را به‌صورت تیتروار (بولت-پوینت) بنویسید.
یک اشتباهی که از داوطلبان کار دیده شده این است که آنها فکر می‌کنند، فقط نوشتن عنوان شغلی که داشته‌اند، مهم است؛ درحالی‌که باید بدانید رزومه باید کاملاٌ واضح از تجربیات شما بگوید تا خواننده بفهمد چرا شما برای آن کار مناسب هستید و تجربیات‌تان باعث موفقیت شما در آن شغل می‌شود.
وقتی به چگونه انتقال دادن تجربیات خود فکر می‌کنید، باید شالوده کاری که کرده‌اید و چگونگی انجام آن اعمال و مهارت‌ها را در زمینه‌های مختلف، دسته‌بندی کنید. مثلا تصور نکنید که مدیر استخدام می‌داند که چرا پرستاری از بچه می‌تواند به موفقیت شما در محیط کار کمک کند. بگویید که هنگام نگهداری از کودک، مدیریت برنامه‌های کودک و هماهنگی فعالیت‌ها برعهده شما بوده و همچنین با پرستاران دیگر برای تنظیم حمل‌ونقل ارتباط برقرار می‌کردید. سپس این قضیه را به اینکه چطور می‌توانید اولویت‌ها را بشناسید، زمان را مدیریت کرده و با افراد مختلف ارتباط مؤثر برقرار کنید و نیازها را پیش‌بینی کنید، ربط دهید.
تا جای ممکن تجربه‌ها و دستاوردهای خود را به صورت کمّی و با اعداد و ارقام بنویسید تا تاثیر بهتری داشته باشد.
مثلاً بگویید:
هماهنگی با بیش از ۱۰ فروشنده خارجی برای تأیید و زمان‌بندی تحویل لوازم
گام ۳، سوابق تحصیلی
در قسمت تحصیلات یک رزومه می‌توان اطلاعات دبیرستان و دانشگاه، گواهینامه‌ها و برنامه‌های تخصصی را آورد. در چه مدرسه یا برنامه‌ای شرکت کردید، مدرکی که گرفته‌اید یا دارید می‌گیرید، جوایز و افتخاراتی که دریافت کرده‌اید، سالی که فارغ‌التحصیل شده‌اید یا قرار است بشوید.
اگر تحصیلات‌تان مرتبط با شغلی‌ست که درخواست داده‌اید، حتماً دوره‌هایی را که گذرانده‌اید یا پروژه‌های بزرگی که انجام داده‌اید، بنویسید. این نشان می‌دهد که می‌توانید یادگیری‌های خود را، عملی کنید. برای مثال، اگر دنبال کار ساختمانی هستید، دربارۀ آنچه در کارگاه چوب یا کلاس‌های مشابه یاد گرفته‌اید یا پروژه‌هایی که انجام داده‌اید، بنویسید.
در این قسمت توجه کنید، اگر تحصیلات در مقطع ارشد یا دکتری دارید، ضرورتی به اشاره به مقاطع قبل از دانشگاه وجود ندارد و اگر هنوز در مدرسه هستید یا به‌تازگی فارغ‌التحصیل شده‌اید و اصلا تجربه کاری ندارید، بهتر است این قسمت را دقیقاً پس از خلاصه یا اطلاعات تماس خود قرار دهید.
گام ۴، مهارت‌ها و توانایی‌ها
اگر چه کل رزومه‌تان باید مهارت‌ها و توانایی‌های شما را به نمایش بگذارد، اما ممکن است بخواهید یک بخش را نیز جداگانه به نوشتن لیستی از مهارت‌های‌تان اختصاص دهید. معمولاً این قسمت شامل مهارت‌های نرم، تخصصی، فنی و تسلط بر زبان خارجی است.
این بخش می‌تواند به شما کمک کند که وقتی استخدام‌کننده، رزومه‌تان را با نرم‌افزار بررسی می‌کند و دنبال کلمات کلیدی است، یا وقتی کسی وقت زیادی برای بررسی رزومه شما ندارد، مهارت‌های مهم شما را راحت پیدا کند. بنابراین نترسید و درباره مهارتی که از تجربیات یا تحصیلات‌تان به دست آورده‌اید، صحبت کنید و آن را در بخش مهارت‌ها بنویسید.
مهارت‌های نرم، خصوصیات و رفتارهای فردی‌ست که ارتباط ما را با دیگران بهتر می‌کند، مهارت‌های نظیر ارتباط موثر، مسئولیت‌پذیری، مهارت یادگیری و شنوندگی فعال.
مهارت‌های تخصصی می‌تواند شامل مواردی مانند مدیریت پروژه، برنامه‌ریزی رویدادها، طراحی گرافیکی، مدیریت زمان، خدمات به مشتریان، صندوق‌داری یا گواهینامه‌های مختلف رانندگی باشد. اینکه مهمترین آنها کدام است به شغل مورد نظر شما بستگی دارد، بنابراین حتما شرح کار را بخوانید.
مهارت‌های فنی و تخصصی می‌توانند باهم هم‌پوشانی داشته باشند، اما مهارت‌های فنی به‌طور کلی مربوط می‌شود به نرم‌افزارهای خاص، ابزارها، سیستم‌ها و زبان‌های رمزگذاری که تا به حال تجربه آن را داشته‌اید. مثلا اگر در طراحی گرافیکی تجربه دارید باید بنویسید که از کدام برنامه خاص استفاده کرده‌اید.
پس دوباره شرح کار را بررسی کنید تا ببینید به چه مهارت‌های خاصی نیاز دارید. مثلاً مهارت فنی برای اولین کار شما می‌تواند نرم‌افزارهای مایکروسافت ورد، اکسل و پاورپوینت یا نرم‌افزارهای ارتباطی دیگر مانند آسانا و ترلو .
در این قسمت در مجموع ۵ تا ۱۰ مهارت نرم، فنی و تخصصی کافی است.
مهارت‌های زبان خارجی یعنی هر زبانی که می‌توانید حرف بزنید، بخوانید یا بنویسید. حتی اگر در توضیحات نیامده بود، شما هر زبانی که می‌توانید صحبت کنید و سطحتان را بنویسید. زبان می‌تواند یک مزیت باشد. مثلاً اگر برای شغلی درخواست داده‌اید که لازمه آن ارتباط با مشتریانی اسپانیایی زبان است و شما اسپانیایی می‌دانید، باعث می‌شود شما کارایی بهتری داشته باشید.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که مردم در تهیه رزومه یا در توصیف اهمیت تجربه خود با آن روبه‌رو هستند، این است که آنها به دلیل اینکه هر روز آن کار را انجام می‌دهند و برایشان عادی شده است، آن را بی‌ارزش می‌پندارند.
درنهایت، کافی‌ست به‌جای نوشتن مهارت‌هایی که به نظرتان خوب هستند، مهارت‌هایی بنویسید که واقعا آنها را دارید. اگر می‌توانید، بنویسید آن را از کجا یاد گرفته‌اید و چگونه قبلاٌ از آن استفاده کرده‌اید.
گام ۵، دستاوردها، افتخارات و فعالیت‌های جانبی
این بخش ممکن است با فعالیت‌هایی نظیر کارهای داوطلبانه در مدرسه و دانشگاه، برخی سرگرمی‌ها و تفریحات یا برخی از دستاوردهای کاری باشد؛ حتی برخی از ورزش‌ها، مسابقات یا فعالیت‌های هنری نیز می‌توانند در این دسته جای بگیرند.
در این قسمت حتی اگر جایزه‌ای کسب نکرده‌اید، دستاوردها و فعالیت‌های خود را بنویسید و توجه کنید که سعی کنید مربوط به ۳ تا ۴ سال اخیر باشد؛ مگر اینکه دستاورد خیلی بزرگی بوده باشد.
در این قسمت ۳ تا ۵ فعالیت را بنویسید.
بعد از این گام، پیش‌نویس رزومه شما آماده است.
نوشتن رزومه با استفاده از قالب آماده
اکنون با توجه به اطلاعاتی که داریم، می‌توانیم به سراغ قالب آماده رزومه برویم.
یکی از قالب‌های آماده را با توجه به نیاز و سلیقه خود انتخاب کنید. سعی کنید در انتخاب قالب سخت‌گیری نکنید، چون هنوز قرار نیست این انتخاب، نسخه نهایی رزومه شما باشد. در واقع قالب‌ها به شما کمک می‌کنند زمان کمتری برای آماده‌سازی رزومه خود صرف کنید و چون از فرمت‌های استاندارد پیروی می‌کنند، تنها لازم است اطلاعات مناسب را در آن جایگزین کنید که بیشتر آن را در مرحله قبل آماده کرده‌اید!
ویرایش رزومه و قالب
تاکنون با استفاده از پیش‌نویسی که برای رزومه آماده کردید و قالب رزومه، نسخه اولیه رزومه خود را دارید. در این مرحله می‌خواهیم به ویرایش نهایی رزومه بپردازیم.
رزومه تاثیر اولیه زیادی بر افرادی که رزومه شما را مشاهده می‌کنند، دارد و به آنها این فرصت را می‌دهد که به سرعت، شناخت اولیه‌ای از شما پیدا کنند و تخمینی از توانایی شما و هم‌خوانی شما با موقعیت شغلی موردنظر داشته باشند.
این را به خاطر داشته باشید که رزومه باید کوتاه و مختصر باشد. لازم نیست همه مسئولیت‌های خود را بنویسید؛ شما زمانی که به جلسه مصاحبه دعوت شوید، فرصت بیان جزئیات و توضیحات بیشتر را خواهید داشت. در واقع رزومه، ویترینی از بهترین و مرتبط‌ترین دستاوردهای شماست.
به این نکته نیز دقت کنید که گاهی ممکن است یک خطای نگارشی یا یک غلط تایپی از دعوت شدن شما به جلسه مصاحبه جلوگیری کند، پس سعی کنید اصلاحات نگارشی، املایی، کلمات و افعالی را که به کار برده‌اید، با دقت بررسی کنید.
برای شروع ویرایش رزومه به دقت همه بخش‌های رزومه را بخوانید و مطمئن شوید که توضیحات در جای صحیح خود قرار گرفته باشند. سپس قواعد نگارشی، کامل و صحیح بودن عبارات و جملات و علائم نگارشی را چک کنید. سعی کنید از کلمات و افعال تاثیرگذار و شفاف استفاده کنید.
تلاش کنید تا جای ممکن اطلاعات رزومه‌تان در یک صفحه و نهایتا در دو صفحه قابل مشاهده باشد. اگر در جایی می‌توانید عبارات مناسب‌تر یا کلمات کمتر به کار ببرید، حتما از کلمات دقیق‌تر، صریح‌تر و عبارات مختصرتر استفاده کنید.
وقتی این اصلاحات را انجام دادید، تغییرات ظاهری را انجام دهید. اینکه فاصله بخش‌ها به خوبی رعایت شده باشند. می‌توان برای بهبود شکل ظاهری و یک‌صفحه‌ای کردن رزومه، موارد زیر را در نظر گرفت:
- حذف برخی از عبارات یا کلمات غیرضروری
- کاهش فاصله بین خطوط
- کاهش اندازه فونت
پس از ویرایش نهایی اگر فرصت داشتید رزومه خود را با چند نفر به اشتراک بگذارید و نظرات آنها را دریافت کنید. ممکن است آنها برخی از خطاها و عبارت‌های ناشفافی که از قلم انداخته‌اید، به شما یادآوری کنند. (می‌توانید از سرویس ویرایش پیمون استفاده کنید.)
بعد از ویرایش
اکنون رزومه شما آماده است و می‌توانید از خروجی آن استفاده کنید.
فرمت خروجی می‌تواند فایل word یا pdf باشد. توصیه این است که از فرمت pdf استفاده کنید، چون ممکن است نسخه‌ها و فونت‌های فایل word شما با فردی که رزومه شما را مطالعه می‌کند، متفاوت باشد.
برای ایجاد فرمت pdf می‌توانید از گزینه save as در نرم‌افزار Microsoft Word استفاده کنید.
پیشنهاد می‌کنیم فایل word رزومه و فایل پیش‌نویس خود را نگه دارید و در ادامه مسیر حرفه‌ای خود به مرور آن را تکمیل و اصلاح کنید.
